Je erfenis goed geregeld?door Geert Peeters
Inhoudstafel Je erfenis goed geregeld
Hoofdstuk 1 Erfenis en erfgenamen
Deel 1: Wie zijn mijn wettelijke erfgenamen?
– Wat zijn de basisregels van ons wettelijk erfrecht?
– Tot welke orde van familieleden behoor ik?
– Ik sta dichter in graad bij de overledene. Heb ik dan voorrang op de andere erfgenamen binnen mijn orde?
– Hoe wordt de erfenis concreet verdeeld binnen de verschillende orden?
– Wanneer wordt de verdeling volgens de kloving of splitsing toegepast?
– Mijn ouders zijn overleden. Kan ik in hun plaats erven?
Deel 2: Wie kan ik onterven?
– Welke erfgenamen zijn beschermd en kan ik niet onterven?
– Als kind heb ik recht op een minimaal erfdeel, hoeveel is dat?
– Moet ik altijd iets doen met mijn beschikbaar deel?
– Kan ik mijn huwelijkspartner onterven?
– Kan ik mijn ouders onterven?
– Kan ik als ouder een deel opeisen van de erfenis van mijn kind?
Deel 3: Wie kan nog van mij erven?
– Ik heb kinderen uit twee huwelijken. Hebben ze gelijke erfrechten?
– Kan mijn stiefkind van mij erven?
– Hebben geadopteerde kinderen dezelfde erfrechten als eigen kinderen?
– Kan ik mijn broer en mijn zus onterven?
– Kan ik erven van mijn schoonouders?
Deel 4: Hoe aanvaard of verwerp ik een erfenis?
– Wat zijn de mogelijke gevolgen als ik een erfenis aanvaard?
– Hoe kan ik een erfenis verwerpen?
– Door sommige handelingen aanvaard je stilzwijgend de erfenis. Klopt dat?
– Ik weet niet of ik moet aanvaarden of verwerpen. Is er een tussenoplossing?
– Als ik een erfenis aanvaard, moet ik dan voor alle schulden instaan?
– Als ik de erfenis verwerp, kunnen mijn kinderen dan in mijn plaats aanvaarden?
Deel 5: Wat is vruchtgebruik en wat is blote eigendom?
– Wat is vruchtgebruik?
– Wat is blote eigendom?
– Wat zijn de verplichtingen van de vruchtgebruiker en de blote eigenaar?
– Moet ik successierechten betalen op het vruchtgebruik of de blote eigendom van de erfenis?
– Als de vruchtgebruiker sterft, word ik als blote eigenaar volle eigenaar. Wat kost dat?
– Wat is de omzetting van vruchtgebruik?
– Hoe wordt de waarde van het vruchtgebruik bepaald?
– Ik heb het vruchtgebruik op de woning waar ik zelf in woon en mijn kinderen de blote eigendom. Kunnen zij mij verplichten het huis te verkopen en hun deel uit te betalen?
Hoofdstuk 2 Successierechten
Deel 1: Welke tarieven van successierechten zijn op mij van toepassing?
– Welke goederen worden belast met successierechten?
– Welke tarieven van successierechten zijn op mij van toepassing?
– Wat zijn belangrijke verschillen tussen de gewesten?
Deel 2: Hoe worden de successierechten berekend in het Vlaams Gewest?
– Van welke voordelen in de berekening kan ik genieten als partner, ouder of kind?
– Als broer of zus betaal ik heel wat meer. Klopt dat?
– Alle andere erfgenamen betalen nog meer successierechten?
– Van welke verminderingen kan ik genieten op de te betalen successierechten?
– In het Vlaams Gewest zijn de successierechten voor de gezinswoning toch afgeschaft?
– Mijn vrouw is jaren geleden opgenomen in een rusthuis. Is onze woning dan nog wel de gezinswoning?
– Wat zijn de verschillen in successierechten als ik wettelijk of feitelijk samenwoon?
Deel 3: Welke speciale tarieven komen nog voor?
– Worden successierechten voor een familiebedrijf afgeschaft?
– Genieten sommige organisaties, zoals een vzw, van verminderde tarieven?
– Als kind erf ik de blote eigendom. Hoeveel successierechten moet ik betalen?
Hoofdstuk 3 Trouwen of samenwonen
Deel 1: Wat is de invloed van het huwelijksstelsel op de verdeling van je erfenis?
– Welke huwelijksstelsels zijn er?
– Kan ik de samenstelling van de vermogens wijzigen?
– Hoe is de verdeling bij de verschillende stelsels?
– Wij hebben een langst-leeft-al-heeft-beding in ons huwelijkscontract. Welke gevolgen heeft dat?
– Welke mogelijkheden biedt het keuzebeding?
– Wij zijn gehuwd met scheiding van goederen. Is het alsofbeding geen oplossing voor ons?
– Wat betekent een gift tussen echtgenoten precies?
– Kan mijn ex-partner, van wie ik gescheiden ben, nog van mij erven?
Deel 2: Hoe wordt de erfenis verdeeld bij samenwoners?
– Erven samenwoners altijd van elkaar?
– Wat is het verschil tussen wettelijk en feitelijk samenwonen?
– Hoe kan ik het wettelijk samenwonen verbreken?
– Betaal ik als samenwoner evenveel successierechten als gehuwde paren?
– We wonen samen. Zijn we verplicht een samenlevingscontract op te stellen?
– Als ik samenwoon, erf ik toch altijd de woning waarin we zelf wonen?
– Waarom is een beding van aanwas populair onder samenwoners?
Deel 3: Hoe en wat erven stiefkinderen, zorgkinderen, halfbroers en stiefzussen?
– Kan mijn stiefkind van mij erven zoals mijn eigen kind?
– Wanneer is iemand mijn stiefkind?
– Kan ik mijn eigen kinderen onterven ten voordele van mijn stiefkinderen?
– Waarom is stiefouderadoptie in het erfrecht zo populair geworden?
– Wanneer kan mijn zorgkind van mij erven zoals mijn eigen kind?
– Ik heb zowel een broer als een halfbroer. Wie zal wat van mij erven?
– Ik heb een stiefzus. Kan ik van haar erven?
Deel 4: Hertrouwen? Toch samenwonen?
– Trouwen of samenwonen? Hoe bescherm ik het best mijn nieuwe partner?
– Hoe kan ik mijn kinderen uit mijn vorig huwelijk zo goed mogelijk beschermen?
– Ik wil wel hertrouwen, maar mijn partner en ik willen zo weinig mogelijk van elkaar erven. Hoe regel ik dat?
– Hoe bepaalt men de waarde van het vruchtgebruik van een stiefouder?
Hoofdstuk 4 Het testament
Deel 1: Waarom is een testament een goed planningsinstrument?
– Welke voordelen biedt het opmaken van een testament?
– Waarom houd ik best rekening met de successierechten als ik een testament schrijf?
– Wat betekenen de woorden legaat en legataris?
– Kan ik voorwaarden stellen in mijn testament?
Deel 2: Wat zijn de aandachtspunten bij de opmaak van een testament?
– Hoe stel ik mijn eigenhandig geschreven testament rechtsgeldig op?
– Hoe formuleer ik mijn wensen in mijn testament?
– Moet ik mijn testament steeds afgeven aan een notaris of best bewaren in mijn bankkluis?
– Wat is een authentiek of notarieel testament?
– Hoe kan ik mijn testament wijzigen?
– Hoe kan ik weten dat de overledene een testament had?
Deel 3: Bijzondere vormen van testamenten
- Generatiesprong
– Hoe kan ik mijn kleinkinderen van mij laten erven?
– Hoe kan ik met een generatiesprong successierechten besparen?
- Restlegaat
– Hoe zit een restlegaat in elkaar?
- Duolegaat
– Is een duolegaat iets voor mij?
– Wie betaalt nu juist wat bij een duolegaat?
- Wilsbeschikking
– Wat is het verschil tussen een testament en een wilsbeschikking?
Hoofdstuk 5 De schenking
Deel 1: Wat zijn de belangrijkste aandachtspunten bij een schenking?
– Wat is het verschil tussen een testament en een schenking?
– Kan ik een schenking terugeisen?
– Moet ik een ontvangen schenking aangeven in mijn personenbelasting?
– Kan ik een schenking doen aan wie ik maar wil?
– Kan ik schenken aan minderjarige kleinkinderen?
– Kan ik schenken aan mijn echtgenoot?
– Hoeveel bedragen de schenkingsrechten?
- De schenking van onroerende goederen
- De schenking van roerende goederen
– Zijn schenkingsrechten altijd goedkoper dan successierechten?
Deel 2: Waarom is het schenken van roerende goederen zo populair?
– Wat is een handgift en wat is een bankgift?
– Hoe doe ik de schenking van een bankgift op een correcte wijze?
– Kan ik schenkingsrechten vermijden met een bankgift?